Hành trình 10 năm rực rỡ “từ vùng xám đến vùng sáng” của Tôi Đồng Ý
Buổi lễ kỷ niệm hành trình 10 năm của chiến dịch Tôi Đồng Ý vừa qua có sự góp mặt của các tổ chức cộng đồng về vận động quyền LGBTI; đối tác lâu năm; cũng như các đại diện của Đại sứ quán Úc; đại diện tổ chức UNDP, Giám đốc Viện Goethe. Bên cạnh đó, sự kiện còn chào đón đông đảo các cặp đôi đồng giới tại Hà Nội cũng như đạo diễn Nông Nhật Quang và 02 nhân vật chính Minh – Hoàng trong phim phóng sự “Hôn nhân vô hình”.
“Tôi Đồng Ý khởi xuất từ những cá nhân, nhưng chương trình sẽ không thể đạt được sứ mệnh của mình nếu không có nỗ lực của nhiều bên như báo chí, truyền thông, luật sư, các nhà vận động. Và đặc biệt là những cặp đôi đã tin tưởng chiến dịch, đồng ý đồng hành cùng Tôi Đồng Ý theo thời gian. Từ những cá nhân trong cộng đồng, người thân và gia đình của họ, đến ban lãnh đạo trường đại học và doanh nghiệp, ai cũng không ngại “mở đường” cho những thảo luận chính thức về chủ đề này tại môi trường của mình.” – chị Ngô Lê Phương Linh, Giám đốc Trung tâm ICS, phát biểu tại buổi kỷ niệm 10 năm.
Phát động năm 2013, Tôi Đồng Ý đã nhận được hưởng ứng tích cực từ cộng đồng với 80,000 người theo dõi trang xã hội chính thức của chiến dịch; 12,000 chữ ký đồng ý; 5,000 hình ảnh và 200 video được gửi để ủng hộ chiến dịch và 2,000 người tham gia ngày hội Tôi Đồng Ý. Điểm thay đổi đáng kể sau chiến dịch “Tôi đồng ý” lần thứ nhất (2013), chính là việc Quốc hội đã thông qua Luật Hôn nhân & Gia đình (2014) bỏ lệnh cấm hôn nhân cùng giới.
Sau đó, Tôi Đồng Ý ngày càng phát triển và đến năm 2022, chiến dịch nhận được ủng hộ từ đa dạng các thành phần trong xã hội như trường học, doanh nghiệp, gia đình với hơn 40,000 chữ ký hợp lệ. Ngoài ra, chiến dịch còn nhận được sự đồng hành của 17 vị Đại sứ – các nhân vật có sức ảnh hưởng tại Việt Nam (nghệ sĩ Hồng Ánh, NSND Kim Xuân, diễn viên Ngọc Lan, gia đình nghệ sĩ Cẩm Vân – Khắc Triệu, Tiến sĩ Đặng Hoàng Giang,…); cùng hơn 2000 sinh viên thuộc 15 trường Đại học trên toàn quốc, và các cơ quan báo chí, truyền thông.
Khi nhắc đến 10 năm rực rỡ, luật sư Đinh Hồng Hạnh xúc động chia sẻ trong buổi lễ kỷ niệm: “10 năm trước, cũng trong chiến dịch Tôi Đồng Ý, cộng đồng chỉ có thể đứng bên ngoài để vẫy cờ. 10 năm sau, hai chuyến pride bus Dinh Độc Lập đã mở ra cho đi vào với sự chào đón từng nhân viên. Có thể, vùng xám vẫn còn đó với những rào cản, nhưng vùng sáng đã dần xuất hiện với sự cởi mở chào đón của xã hội và đồng thời, mang đến hy vọng cho hành trình này.”
04 cặp đôi LGBT nhận được giấy “chứng nhận chung đôi”
Không chỉ chúc mừng cho hành trình 10 năm rực rỡ của chiến dịch Tôi Đồng Ý, sự kiện kỷ niệm còn quy tụ sự tham gia của các cặp là những gia đình nhỏ đã đồng hành với Tôi Đồng Ý từ những ngày đầu tiên (anh Minh- Hoàng) và các cặp đôi đã và đang theo dõi, ủng hộ Tôi Đồng Ý. Tại đây, các cặp đôi được gặp gỡ và chứng nhận tình yêu đẹp của mình sau khoảng thời gian dài gắn bó. Đây cũng là dịp để họ chia sẻ tình yêu cũng như rào cản, khó khăn trong mối quan hệ và nhận lời chúc phúc từ người tham dự.
Một trong những hoạt động đáng nhớ của buổi lễ chính là thời khắc trao “ Chứng nhận chung đôi” cho 04 cặp đôi tại sự kiện. Cặp đôi Hot Tiktoker Him & Ngọt chia sẻ: “Tình yêu không chỉ còn là câu chuyện của hai người, mà vượt ra khuôn khổ đó, là sự công nhận, lời chúc phúc của gia đình, họ hàng, bạn bè và cả pháp luật. Mình hi vọng một ngày nào đó, tụi mình cũng nhận được lời chúc phúc chính thức từ pháp luật bằng việc hợp thức hóa hôn nhân đồng giới tại Việt Nam.”
Phóng sự “Hôn nhân vô hình” và khao khát được hợp thức hoá hôn nhân cùng giới tại Việt Nam
Cũng trong buổi lễ đánh dấu cột mốc 10 tuổi của mình, Tôi Đồng Ý 2023 giới thiệu phóng sự “Hôn nhân vô hình” đến công chúng. Nội dung tác phẩm khắc họa câu chuyện tình yêu của Minh – Hoàng, từ lúc bắt đầu nhiều rào cản, cho đến khi được gia đình chấp nhận và được người thân tổ chức đám hỏi. Phim ngắn cũng là một trường hợp điển hình của những cặp đôi đồng giới tại Việt Nam về con cái. Đây cũng chính là sứ mệnh hướng đến của chiến dịch Tôi Đồng Ý thông qua việc vận động chữ ký ủng hộ của cộng đồng.
Anh Hoàng cho biết: “Lúc đầu khi được Tôi Đồng Ý bày tỏ muốn làm phim, anh không chấp nhận vì e sợ nhiều điều”. Sau đó, chứng kiến sự kiên trì của đội ngũ, đặc biệt có sự cam kết rằng Tôi Đồng Ý sẽ đồng hành cùng anh trước những phát ngôn tiêu cực, đồng thời, hai anh cũng nhận ra câu chuyện của mình sẽ góp phần lan tỏa cho con đường hợp thức hóa hôn nhân cùng giới tại Việt Nam nên anh tự tin hơn để chia sẻ. Hai anh cũng nhận ra việc: “Mình vẫn còn may mắn, được thương, được gia đình chấp thuận, thì không có lí do gì mà phải từ chối, và đã đến lúc tụi anh cần phải làm điều gì đó để trả lại cho xã hội, cho cộng đồng. 
Từ một vùng xám chưa từng được nhắc đến công khai trước đây, hôn nhân cùng giới giờ đây cũng được đưa ra thảo luận trên nhiều nền tảng xã hội một cách tích cực. Theo số liệu thống kê của BuzzMetric năm 2022; hơn 50 ngàn thảo luận về hôn nhân cùng giới đã diễn ra trên trang mạng Facebook; 90% thảo luận được đánh giá là “tích cực” và “trung lập” về chủ đề hôn nhân cùng giới. Các cặp đôi cũng đã và đang được tổ chức lễ cưới, hay còn gọi là lễ trình tổ hoặc lễ thề nguyện trong sự chứng kiến và chúc phúc của cộng đồng, gia đình, bạn bè, hứa hẹn một tương lai xán lạn cho việc hợp thức hóa hôn nhân cùng giới tại Việt Nam trong thời gian tới.
Hoàng Sung